بارها اتفاق افتاده پس از اینکه یک نکتۀ خیلی مهم و مفید را جایی خواندیم، از یادمان رفته یا منبع آن را فراموش کردیم. اگر خیلی خوش‌شانس بودیم، توانستیم پس از کلی تلاش و سرسرزدن دوباره آن را به چنگ بیاوریم. و چه‌بسا برای همیشه آن را از دست دادیم.
ما برای اینکه بهره‌وری بهتر و بیشتری از ذهنمان داشته باشیم، لازم است که دانش شخصی مان را مدیریت کنیم. مفهوم کلی مدیریت دانش شخصی این است که تمام دریافتی‌های ذهنمان را ساماندهی و منسجم کنیم.
آقای شاهین کلانتری، از مدرسان دوره‌های نویسندگی و توسعهٔ فردی، برای توضیح «مدیریت دانش شخصی» از استعارۀ «آشپزخانۀ ذهن» استفاده می‌کند. آشپزخانۀ خوب آن است که همه‌چیزش منظم و مرتب باشد. آشپزخانۀ به‌هم‌ریخته و نامرتب، آشپز را حتما به دردسر خواهد انداخت. بیاییم ذهنمان را هم یک آشپزخانه تصوّر کنیم؛ یعنی باید برای هر نوع محتوا و مطالبِ دریافتی، ظرف مخصوصی بسازیم و هرچیز را در همان ظرف مخصوصش بگذاریم.
نتایج مدیریت دانش شخصی
۱. دسترسی آسان به اطلاعات: در مدیریت دانش شخصی ما هر نکته‌ای را که مهم و مفید می‌دانیم در پوشه‌ها و پرونده‌های جداگانه‌ای ثبت و ضبط می‌کنیم. این کار، بازیابی اطلاعات ذهنی را برای ما ساده و راحت‌تر می‌کند.
۲. رشد خلاقیت و پویایی ذهن: با مدیریت دانش شخصی، ذهن ما نظم و انسجام بهتری پیدا می‌کند و به یک شفافیت و وضوح کامل‌تر می‌رسد. در نتیجه، ما ذهن باز و خلاق‌تری خواهیم داشت. میزان کارایی و بازدهی آن بالاتر خواهد رفت. مشخص است که در ذهن آشفته و به‌هم‌ریخته، خبری از خلاقیت و پویایی هم نخواهد بود.
۳. افزایش میزان و کیفیت یادگیری: مدیریت دانش شخصی ما را به یک یادگیرندۀ بهتر و حرفه‌ای‌تر تبدیل می‌کند. چون با این کار ما دقت بیشتری روی یادگیری خواهیم کرد و نسبت به آموخته‌ها حساسیت بیشتری به‌‌خرج خواهیم داد. لذا میزان و کیفیت یادگیری ما بهبود خواهد یافت.
چگونگی و ابزار کار مدیریت دانش شخصی
بنده پس از آشنایی با این اصل در توسعۀ فردی، در بخش یادداشت‌های تلفن همراهم پرونده‌ای با عنوان «مدیریت دانش شخصی» ایجاد کردم و داخل آن زیرپرونده‌هایی با عناوین جزئی‌تر مانند تعبیرات و اصطلاحات جدید، کلمات و واژگان جدید، نکات نویسندگی، تمرین‌های نویسندگی و… ساختم. از آن روز هر آموختۀ جدیدم را در پروندۀ مخصوصش قرار می‌دهم. این کار نتایج بسیار عالی و مفیدی برایم داشته است.
شاید در ابتدا کار ایجاد پرونده‌ها و ساماندهی مطالب برای‌مان مقداری چالش‌برانگیز باشد، اما به‌زودی این کار به یک فعالیت لذّت‌بخش و جذاب تبدیل خواهد شد.
امروزه با توجه به امکانات و ابزارهای جدید، بهتر است که کار مدیریت دانش شخصی را در تلفن همراهمان و با استفاده از نرم‌افزارهایی مانند «نوت گوگل» وغیره انجام بدهیم. می‌توانیم این نرم‌افزارها را روی لپ‌تاپمان هم فعال کنیم و همزمان اطلاعات را آنجا هم داشته باشیم. نکتۀ مثبت این مدل از مدیریت دانش شخصی این است که همه‌جا در دسترس است و ما می‌توانیم با استفاده از یک جست‌وجوی ساده مطلب موردنظر را بیابیم؛ برعکس مدل‌های یادداشت‌برداری سنتی که این ویژگی را ندارند.
امروزه باتوجه به اینکه ما وقت زیادی از خودمان را در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی سپری می‌کنیم، گاهی با محتوا و مطالب بسیار مفید و ارزشمندی برمی‌خوریم که اگر به‌درستی ساماندهی نشوند، از دست خواهند رفت و به‌دست نخواهند آمد.
آخرین دیدگاه‌ها